سازمان ملل متحد پس از زلزلههای سال گذشته در هرات به ۴۰۲.۹ میلیون دلار برای بازسازی نیاز دارد.
سازمان ملل متحد، بانک جهانی، اتحادیه اروپا و بانک توسعه آسیایی برای کمک رسانی پس از فاجعه به ولایت هرات که در اکتبر ۲۰۲۳ توسط زلزله آسیب دیده بود، به گونه مشترک گزارش ارزیابی نیازسنجی تهیه و منتشر کردند. این گزارش جامع میزان فاجعه را نشان می دهد که تا ۲۱۷ میلیون دلار خسارت فیزیکی مستقیم و ۷۸.۹ میلیون دلار خسارت دیگربه جا مانده است. این ارزیابی نشان میدهد که برای رسیدگی به این فاجعه نیاز فوری ۴۰۲.۹ میلیون دلار برای بازسازی زیرساخت های اساسی در این ولایت است.
بخش مسکن که بیشترین آسیب را دیده است، ۴۱ درصد ازبودجه درخواستی (۱۶۴.۴ میلیون دلار) برای بازسازی را به خود اختصاص داده است. این زمین لرزه به ۴۹ هزار و ۵۷۸ خانه خسارت وارد کرد که از این تعداد ۱۳ هزار و ۵۱۶ خانه به طور کامل تخریب شد. آموزش و پرورش دومین بخش آسیب دیده است و در حال حاضر ۱۸۰۰۰۰ دانش آموز و ۴۳۹۰ معلم دچار مشکل هستند. بخش کشاورزی که منبع بیشترین اشتغال و درآمد در مناطق آسیبدیده است، با شکستهای قابل توجهی مواجه شده است.
مجموعه زمین لرزه های ۱۱.۷ و ۱۵ اکتبر بیش از ۱۵۰۰ کشته و بیش از ۲۶۰۰ مجروح بر جای گذاشت. این ارزیابی که از لحاظ فنی توسط برنامه انکشافی ملل متحد هدایت می شود، تحلیلی جامع از اثرات مخرب زلزله در هرات ارائه می دهد. این ارزیابی شامل ۹ منطقه با جمعیتی در حدود ۲.۲ میلیون نفر است. این نشان می دهد که بیش از ۲۷۵۰۰۰ نفر تحت تاثیر قرار گرفته اند. از این میان ۱۷۳۵۸ زن باردار، ۱۷۱۴۶ کودک، ۳۹۷۶ خانوار دارای معلولیت شدید، ۳۲۰۷ خانوار سالمند، ۶۸۰۶ خانوار سرپرست زن، ۳۱۷۶ نفر مبتلا به بیماری های مزمن و ۱۴۷۰۰۰ کودک زیر ۱۸ سال هستند. ولسوالی های هرات، انجیل و زنده جان بیشترین آسیب را دیده اند و مناطق دورافتاده و اقشار آسیب پذیر بیشترین زیان را متحمل شده اند.
این ارزیابی علاوه بر بررسی آسیب و نیازهای توانبخشی، تأثیرات کلان اقتصادی و انسانی گسترده تر را نیز بررسی می کند و اصولی را برای چارچوب جامع توانبخشی پیشنهاد می کند. این سازمان در مورد فقر گسترده مداوم، بهبود کند اقتصادی، بیکاری، بی ثباتی سکتور بانکی، اثرات نامطلوب بر سلامت روان و رفاه، و آسیب پذیری اقلیمی، که چالش های اقتصادی جاری افغانستان را تشدید می کند، هشدار می دهد.
زلزله هرات جوامع آسیب پذیری را تحت تاثیر قرار داد که مقاومت محدودی برای مقابله با تکان های متعدد در آن واحد داشتند. این ولایت یکی از مناطق با بیشترین تعداد بیجاشدگان داخلی در افغانستان است. جابجایی به دلیل منازعات و خشکسالی دسترسی به خدمات، زمین و سرپناه را به شدت تحت تاثیر قرار داده و منجر به اتخاذ شیوه های نامناسب شده است. این فاجعه سطح ناکافی خدماتی را که قبل از زلزله وجود داشت تشدید کرد.
زمین لرزه چالش های مبتنی بر جنسیت را تشدید کرد و بیشترین ضربه را به مشاغل تحت رهبری زنان وارد کرد - حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد آسیب دیدند و تنها ۱۰ درصد فعالیت خود را از سر گرفتند. این امر وضعیت زنان و دخترانی را که در حال حاضر با محدودیت های شدید مواجه هستند، تحت تاثیر قرار داده است، آنها از بسیاری از عرصه های زندگی روزمره و عمومی محروم هستند و به کار و تحصیل دسترسی ندارند.
این گزارش شکاف های قابل توجهی را در آمادگی و واکنش در برابر بلایا در هرات، به ویژه در مناطق روستایی با مسکن های کمتر مقاوم در برابر زلزله، نشان می دهد. تأثیر نامتناسب بر زنان (میزان مرگ و میر زنان ۵۸ درصد) نیاز به ابتکارات پاسخگوی جنسیتی و حمایت مناسب از اقشار مختلف جمعیت را برجسته می کند.
اقدامات بعدی
نیازسنجی پس از فاجعه (PDNA) بر نیاز حیاتی برای انتقال از کمک های بشردوستانه فوری به توانبخشی طولانی مدت تاکید می کند. راهبردهای بازیابی باید ایجاد تابآوری جامعه، خدمات بازسازی، ساخت مسکن مقاوم در برابر زلزله، تأمین معیشت، امنیت اجتماعی و دسترسی به خدمات اساسی، بهویژه برای خانوادههایی که بیشترین آسیب را دیدهاند، در اولویت قرار دهند. نیازسنجی پس از فاجعه (PDNA) از اصول بازسازی خوب، با تاکید بر توانمندسازی زنان، کاهش خطر بلایا و انعطاف پذیری در برابر تغییرات اقلیمی حمایت می کند.
«ما به عنوان سازمان ملل متحد و شرکا، در این شرایط سخت در کنار مردم افغانستان ایستاده ایم. یافته های نیازسنجی پس از فاجعه (PDNA) تاثیر عمیق زمین لرزه در هرات را نشان می دهد. ما متعهد هستیم که نه تنها نیازهای فوری را برآورده کنیم، بلکه به آنها پاسخ دهیم. برای اطمینان از بهبودی پایدار و اساسی برای آسیبدیدگان از زلزله. این فاجعه فرصتی را برای بازسازی جوامع قوی، فراگیر و انعطافپذیر ارائه میدهد. نیازسنجی پس از فاجعه (PDNA) طرحی برای بهبود ارائه میکند که هدف آن ایجاد آیندهای بهتر برای افراد آسیبدیده است» ایندریکا راتوات، معاون نماینده ویژه دبیرکل، مقیم و هماهنگ کننده امور بشردوستانه.
این ارزیابی اولیه چند سازمانی مشترک پس از آگوست ۲۰۲۱ عزم جهانی را برای رسیدگی به نیازهای جوامع آسیب دیده از بلایا و حمایت از بهبود آنها نشان می دهد. این ارزیابی در اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد بر اساس داده های میدانی، داده های عمومی و سنجش از دور انجام شده است.
شرکای نیازسنجی پس از فاجعه (PDNA) امیدوارند که این ارزیابی به اطلاع بازیگران کلیدی در مورد نیازهای مرتبط با بلایا و بهبود تلاشهای ملی و بینالمللی برای بسیج حمایت برای بازیابی به موقع کمک کند. بانک انکشاف آسیایی، اتحادیه اروپا، سازمان ملل متحد و بانک جهانی به تعهدات خود برای کمک به مردم افغانستان و تضمین بهبودی قوی برای آسیب پذیرترین افراد، به ویژه زنان و دختران، می ایستند.