U periodu od 4. do 6. juna, predstavnici zemalja članica EU iz Odbora Evropskog instrumenta mirovne pomoći (European Peace Facility – EPF) boravili su u Sarajevu i susreli se sa svojim partnerima. Oružane snage Bosne i Hercegovine trenutno primaju podršku kroz pakete pomoći EPF-a ukupne vrijednosti preko 20 miliona eura, a ovaj instrument takođe obezbjeđuje sredstva za zajedničke troškove EU vojne operacije u zemlji – EUFOR Althea. EU, kao sigurnosni partner Bosne i Hercegovine, pruža podršku koja ima konkretne rezultate.

Posjeta Komiteta Evropskog instrumenta mirovne pomoći, koju je predvodilo poljsko predsjedništvo Vijećem Evropske unije, bila je prilika za dijalog s partnerima o podršci EU, kao i za susret s predstavnicima EU u zemlji, uključujući komandanta EUFOR-a Althea, general-majora Florina-Mariana Barbua, i šefa Delegacije EU i specijalnog predstavnika EU u BiH, Luigija Sorecu. Predstavnici država članica EU razgovarali su s predstavnicima Ministarstva odbrane i Oružanih snaga Bosne i Hercegovine (BiH) – koje EU podržava kroz različite mjere pomoći – o razvoju vojnih kapaciteta. U duhu jačanja koordinacije i saradnje među međunarodnim partnerima koji podržavaju BiH u izgradnji vojnih kapaciteta, delegacija se sastala i s komandantom NATO-a, brigadnim generalom Valasom.

EU

[EUFOR Althea je od 2004. godine posvećena očuvanju sigurnog i bezbjednog okruženja u Bosni i Hercegovini. Tokom posjete, predstavnici država članica obišli su kamp Butmir..]

EU

[Do sada, EU je putem Evropskog instrumenta mirovne pomoći obezbijedila vojnu podršku Oružanim snagama Bosne i Hercegovine u ukupnom iznosu od 20 miliona eura.] 

Doprinos modernizaciji Oružanih snaga

EU od 2021. godine pruža podršku razvoju kapaciteta Oružanih snaga Bosne i Hercegovine kroz Evropski instrument mirovne pomoći. Prvim paketom pomoći, usvojenim iste godine, EU je jasno ukazala na stratešku važnost partnerstva s Bosnom i Hercegovinom u oblasti sigurnosti i odbrane. Paket vrijedan 10 miliona eura bio je usmjeren na modernizaciju deminerske opreme Oružanih snaga, s ciljem pružanja podrške Bosni i Hercegovini u nastojanju da postane zemlja bez mina. Pored toga, ova podrška će omogućiti bataljonu za deminiranje da učestvuje u budućim misijama i operacijama EU u okviru Zajedničke sigurnosne i odbrambene politike. Realizacija ovog paketa je uspješno završena.

Drugi paket podrške u okviru Evropskog instrumenta mirovne pomoći, takođe vrijedan 10 miliona eura, usvojen je od strane država članica kako bi se nastavilo s jačanjem operativnih sposobnosti Oružanih snaga Bosne i Hercegovine. Ova podrška doprinijeće poboljšanju sigurnosnih uslova i uslova raspoređivanja Oružanih snaga BiH tokom operacija. Time će se unaprijediti i specifične operativne sposobnosti, naročito u oblasti protivhemijske, biološke, radiološke i nuklearne (CBRN) zaštite, kao i odbrambene sposobnosti i kapaciteti za rano upozoravanje, s ciljem ispunjavanja zajedničkih operativnih zahtjeva. Paket se trenutno realizuje i obuhvata nabavku terenske opreme (poput šatora, vozila s cisternama za vodu, agregata za struju), ključnih alata za vojne inženjere, uključujući transportna vozila i visoko precizne GPS uređaje, kao i pribor za uzorkovanje, sisteme za dekontaminaciju i radiološke detektore za CBRN operacije. Isporuke su u toku a, prema potrebi, prate ih obuke o korištenju opreme kako bi podrška bila što djelotvornija.

EU

[Radi osiguranja pune relevantnosti i djelotvornosti, podrška se pažljivo usklađuje u koordinaciji s inicijativama drugih partnera u Bosni i Hercegovini, uključujući NATO-ov Paket za izgradnju odbrambenih kapaciteta..]

EUFOR Althea: podrška sigurnom okruženju na putu ka EU

U decembru 2004. godine, devet godina nakon okončanja rata i nakon odluke NATO-a da preda nadležnost nad sopstvenom mirovnom misijom koja je održavala sigurnost u regionu, EU je u Bosni i Hercegovini pokrenula vojnu Operaciju ALTHEA u skladu sa sporazumom „Berlin Plus“.

S ciljem osiguravanja kontinuiranog poštovanja Dejtonskog/Pariskog mirovnog sporazuma i pružanja podrške vlastima Bosne i Hercegovine u održavanju sigurnog i stabilnog okruženja, u zemlji su raspoređene snažne vojne snage EU pod nazivom EUFOR. To je ostvareno kroz blisku saradnju s domaćim sigurnosnim institucijama, zajedničku obuku s Oružanim snagama BiH, kao i pružanje stručne pomoći u relevantnim oblastima. EUFOR time doprinosi stvaranju uslova za ispunjenje dugoročnog političkog cilja – stabilne države.

Tokom godina, odgovornost za pojedine zadatke postepeno je prenošena na domaće institucije, u duhu principa „lokalnog vlasništva“ i u skladu s evropskim putem Bosne i Hercegovine.

EU

EU

[U Operaciji trenutno učestvuju 24 zemlje koje obezbjeđuju trupe, među kojima je 18 zemalja članica Evropske unije..]

Vodeći alat

Evropski instrument mirovne pomoći osnovan je u martu 2021. godine s ciljem finansiranja aktivnosti u okviru Zajedničke vanjske i sigurnosne politike, usmjerenih na sprečavanje sukoba, očuvanje mira i jačanje međunarodne sigurnosti i stabilnosti. Ovaj instrument EU posebno omogućava finansiranje mjera koje doprinose izgradnji kapaciteta trećih zemalja i regionalnih i međunarodnih organizacija u vezi s vojnim i odbrambenim pitanjima.