Takimi i 18-^të i Nënkomitetit për Stabilizim-Asociim për drejtësi, liri dhe siguri me Maqedoninë e Veriut u mbajt në Shkup në datat 5-6 mars 2024. Takimi u bashkëkryesua nga z. Alberto Kamarata, Ushtruesi i Detyrës së Shefit të Njësisë për Shqipërinë dhe Maqedoninë e Veriut në Drejtorinë e Përgjithshme për Politikë Evropiane të Fqinjësisë dhe Negociata të Zgjerimit në Komisionin Evropian dhe znj. Eva Ilievska, shefe e Sektorit për Integrim dhe Negociim në BE në MPB.

Nënkomiteti shqyrtoi zhvillimet në fushat e mbuluara nga Kapitujt 23 (Gjyqësori dhe të Drejtat Themelore) dhe 24 (Drejtësia, Liria dhe Siguria).

Duke kujtuar vlerësimin e dhënë në raportin vjetor të vitit 2023, Komisioni u kërkoi autoriteteve të Maqedonisë së Veriut të bëjnë përpjekje të vazhdueshme për të siguruar pavarësinë, profesionalizmin, transparencën dhe paanshmërinë e gjyqësorit. Autoritetet e Maqedonisë së Veriut prezantuan Strategjinë e re për Reformën Gjyqësore për 2024-2028 dhe planet e tyre për të ndjekur rekomandimet nga misioni i rishikimit kolegjial i shtatorit të 2023 për të forcuar pavarësinë, paanshmërinë dhe besueshmërinë e Këshillit Gjyqësor dhe për të adresuar mangësitë në funksionim. Komisioni theksoi nevojën për të përmirësuar rezultatet në luftën kundër korrupsionit, veçanërisht korrupsionit në nivel të lartë. Komisioni përsëriti shqetësimet serioze në lidhje me ndryshimet në Kodin Penal të miratuar në shtator 2023, të cilat kanë ndikuar dhe madje kanë përfunduar shumë raste të korrupsionit të nivelit të lartë, duke penguar aftësinë e autoriteteve për të hetuar dhe ndjekur penalisht vepra të tilla.

Lidhur me të drejtat themelore, Komisioni u bëri thirrje autoriteteve që të përmirësojnë kushtet e burgjeve në përputhje me rekomandimet e Komitetit për Parandalimin e Torturës. Komisioni inkurajoi zbatimin e legjislacionit kundër diskriminimit dhe mbrojtjen kundër dhunës në familje dhe zhvillimin e një plani kombëtar veprimi për të drejtat e fëmijës. Ndërsa vuri në dukje miratimin e legjislacionit në korrik 2023 për të përafruar me Direktivën për Media (BE) 2018/1808, Komisioni shprehu shqetësimin për amendamentet e miratuara në shkurt 2024, duke theksuar nevojën për harmonizim të vazhdueshëm me ligjet e BE-së.

Për sa u përket punëve të brendshme, Komisioni përshëndeti bashkëpunimin e mirë ndërmjet autoriteteve të Maqedonisë së Veriut, shteteve anëtare dhe agjencive të zbatimit të ligjit të BE-së, që çon në rezultate në luftën kundër krimit të organizuar. Komisioni vuri në dukje përpjekjet e vendit për të zhvilluar korniza strategjike dhe për të harmonizuar më tej legjislacionin e tij dhe inkurajoi miratimin e ligjeve për rikuperimin e pronave dhe drogave. Komisioni inkurajoi autoritetet që të përmirësojnë kapacitetet administrative veçanërisht në fushat lidhur me luftën kundër pastrimit të parave, hetimeve financiare, krimit kibernetik, trafikimit të armëve të zjarrit. Komisioni nënvizoi rëndësinë e forcimit të përpjekjeve kundër trafikimit të qenieve njerëzore.

Për menaxhimin e kufijve, bashkëpunimi u rrit pasi marrëveshja për status me Agjencinë Evropiane të Rojës Kufitare dhe Bregdetare (Frontex) hyri në fuqi.

Komisioni përshëndeti përparimin e bërë në Marrëveshjen Zbatuese të Planit të Përbashkët të Veprimit për luftën kundër terrorizmit për Ballkanin Perëndimor. Komisioni vuri në dukje nevojën për të menaxhuar flukset e përziera të migracionit duke marrë parasysh aspektet e sigurisë dhe ato humanitare, si dhe përshëndeti bashkëpunimin e mirë me Frontex-in dhe EUAA-në. Nevojiten përpjekje të mëtejshme për zbatimin e procedurave të azilit në përputhje me Sistemin e Përbashkët Evropian të Azilit. Autoritetet e Maqedonisë së Veriut shprehën përkushtimin e tyre për të përshpejtuar lëshimin e pasaportave të reja.