Shënohet 25 vjetori i Rezolutës 1325 të OKB-së: lidershipi i grave, çelësi i paqes së qëndrueshme

"Vizioni ynë i përbashkët është një Europë - dhe një botë - ku lidershipi i grave në paqe dhe siguri nuk bën më përjashtim, por është gjë e pritur. Sepse kur gratë udhëheqin, paqja zgjat", deklaroi Ambasadori i BE-së Michalis Rokas në fjalimin e tij në një event në Shkup të organizuar me këtë rast nga Zyra e UN Women dhe Ministria e Mbrojtjes e Maqedonisë së Veriut.

Rezoluta 1325 jo vetëm që transformoi kuptimin global të paqes dhe sigurisë - vlerat e saj u bënë gjithashtu parime thelbësore të Politikës së Përbashkët të Jashtme dhe të Sigurisë së BE-së. Megjithatë, 25 vjet më vonë, në nivel global, përparimi është i ndryshëm. Mbi 100 vende kanë miratuar plane veprimi kombëtare për gratë, paqen dhe sigurinë. Megjithatë, vetëm një në dhjetë negociata paqeje në vitin 2024 përfshinte gratë në tryezë. Numri i grave dhe vajzave të vrara në konflikte është rritur ndjeshëm në dy vitet e fundit. Dhe barazia gjinore në proceset e paqes mbetet e pafinancuar.

"Prandaj, vizioni i Rezolutës 1325 duhet të shkojë përtej përfshirjes - duhet të kërkojë transformim: të institucioneve, të strukturave të pushtetit dhe të mënyrës se si ndërtohet vetë paqja", tha Ambasadori. Kjo do të thotë sigurimi i pjesëmarrjes së plotë të grave në proceset e paqes, mbajtja përgjegjësi nga autorët e dhunës me bazë gjinore, mbrojtja e grave ndërtuese të paqes dhe mbrojtëse të të drejtave të njeriut, mbyllja e zbrazëtirave të të dhënave gjinore... "Qasja është holistike: barazia gjinore dhe fuqizimi i grave janë një parakusht për t'u marrë me parandalimin, menaxhimin dhe zgjidhjen e konfliktit".

BE-ja mbetet e përkushtuar fuqimisht ndaj axhendës së Grave, Paqes dhe Sigurisë - brenda kufijve të saj dhe në veprimin e saj të jashtëm. Dhe vazhdon të bashkëpunojë me qeveritë, parlamentet dhe shoqërinë civile në Maqedoninë e Veriut dhe në të gjithë Ballkanin Perëndimor, duke forcuar qeverisjen gjinore dhe ndërtimin e paqes.

Maqedonia e Veriut, nga ana e saj, ka bërë hapa të rëndësishëm. Përmes planeve kombëtare të veprimit, ajo integroi perspektivat gjinore në paqe dhe siguri. Përparim u bë veçanërisht në Ministrinë e Mbrojtjes dhe në Ushtri - sot, gratë zënë shumicën e pozicioneve të larta brenda Ministrisë.

Në këtë event folën edhe Presidentja Gordana Siljanovska-Davkova, Ministri i Mbrojtjes Vllado Misajllovski dhe Shefja e Zyrës së OKB-së për Gratë në vend, Vesna Ivanovikj-Castarede. Pati edhe dy diskutime në panel, ku morën pjesë ambasadorë nga disa shtete anëtare të BE-së dhe përfaqësues të Ministrisë së Mbrojtjes dhe Armatës, duke përfshirë pjesëmarrëse femra në misione paqeruajtëse të huaja.