Takim virtual, 1 dhjetor 2022

Takimi i 19-të i nënkomitetit për stabilizim dhe asociim për tregtinë, industrinë, doganat dhe taksat midis Maqedonisë së Veriut dhe Bashkimit Evropian, u realizua në mënyrë virtuale në 1 dhjetor të vitit 2022. Takimi u bashkëkryesua nga znj. Abazi - Ramadani, Udhëheqëse e sektorit për integrim evropian, Ministria e Ekonomisë dhe z. Kamarata, Zëvendës udhëheqës i njësisë në Drejtorinë e Përgjithshme për Politikat Evropiane të Fqinjësisë dhe Negociatat e Zgjerimit në Komisionin Evropian.

 Në çështjet lidhur me tregtinë, Komisioni Evropian përshëndeti nivelin e lartë të vazhdueshëm të integrimit të tregtisë së vendit me BE-në dhe palët shkëmbyen statistika të detajuara tregtare. Në vitin 2021, BE-ja llogariti 61% të tregtisë të përgjithshme të mallrave të vendit (79% të eksporteve të përgjithshme dhe 46% të importeve të përgjithshme) dhe mbi 95% të hyrjeve të IHD-ve në vend. Komisioni paraqiti shkurtimisht qasjen e BE-së ndaj skriningut të FDI-së për arsye sigurie dhe inkurajoi Maqedoninë e Veriut të prezantojë një mekanizëm të ngjashëm të skriningut. Komisioni përshëndeti vendimin e qeverisë për të hequr ndalimin e eksportit të prodhimeve bujqësore dhe vuri në dukje synimin për të hequr kufizimet e mbetura të eksportit të drurit në fund të dhjetorit 2022. Komisioni ofroi ndihmë për të mbështetur përpjekjet e vendit për t'u përafruar me acquis mbi kontrollet e eksportit mbi mallrat me përdorim të dyfishtë dhe përshëndeti hapat e marra deri tani. Maqedonia e Veriut vazhdon të jetë e angazhuar për të rritur kapacitetin administrativ në lidhje me politikën tregtare dhe CEFTA-n dhe për të zbatuar Planin e përbashkët rajonal të veprimit të tregut. Komisioni inkurajoi vendin të përfundojë zbatimin e tij të protokollit 6 të CEFTA mbi tregtinë e shërbimeve.

Mbi lëvizjen e lirë të mallrave, Komisioni Evropian theksoi nevojën e vazhdueshme për të përforcuar kapacitetin administrativ për të zbatuar kornizën ligjore. Maqedonia e Veriut u inkurajua të përfundojë përafrimin me Direktivën e BE-së për Sigurinë e përgjithshme të produkteve, të përgatisë legjislacionin e kërkuar për të përafruar qasjen e saj të re të legjislacionit të produkteve me acquis të BE-së dhe të sigurojë punë të mëtutjeshme për të hequr pengesat për tregtinë.

Për taksat, Komisioni Evropian i kërkoi Maqedonisë së Veriut të ndryshojë deri në fund të vitit 2022 ligjin për zonën e zhvillimit industrial teknologjik në përputhje me angazhimin e dhënë në Forumin për praktikat e tatimeve të dëmshme dhe në Grupin e kodit të sjelljes së BE-së për taksat mbi biznesin. Maqedonia e Veriut prezantoi karakteristikat kryesore të propozimeve të ardhshme legjislative që zbatojnë Strategjinë e reformës së sistemit tatimor duke synuar zgjerimin e bazës tatimore dhe riorganizimin e përjashtimeve tatimore. Komisioni përshëndeti planet për të zhvilluar një sistem të ri të TI për të integruar taksat për Drejtorinë e të ardhurave publike. Mbi doganat, Komisioni përshëndeti rolin aktiv të vendit në zgjerimin e bashkëpunimit me vendet fqinje në menazhimin e pikave të kalimit kufitar. Komisioni inkurajoi konsolidimin e vazhdueshëm dhe zbatimin e plotë të sistemeve të TI-së. Programi i operatorëve ekonomik të autorizuar (AEO) vazhdon të zbatohet dhe promovohet. Sistemi elektronik për të përpunuar deklaratat doganore dhe dokumentet e akcizës është plotësisht funksional. Komisioni rekomandoi ratifikimin e shpejtë dhe më pas zbatimin e Protokollit për eliminimin e tregtisë së kundërligjshme të produkteve të duhanit.

 Mbi ndërmarrësinë dhe politikën industriale, Maqedonia e Veriut iu referua masave që synojnë përmirësimin e mjedisit të biznesit. Komisioni inkurajoi Maqedoninë e Veriut për të siguruar zbatimin, monitorimin dhe vlerësimin efektiv të strategjive dhe masave të politikave në këtë fushë (duke përfshirë strategjinë e ardhshme për specializimin e mençur) dhe për të vazhduar me përafrimin progresiv të Ligjit për disiplinën financiare me Direktivën e pagesave të BE-së. Së fundi, Komisioni theksoi nevojën për të zbatuar masat e parashikuara në Programin për reforma ekonomike si dhe Udhëzimin e politikave të bazuar në Dialogun ekonomik dhe financiar.