ЕС-Беларусь: 4-я сустрэча высокага ўзроўню адбылася ў Бруселі

8 кастрычніка Еўрапейскі саюз, лідары ​​дэмакратычных сіл Беларусі і прадстаўнікі грамадзянскай супольнасці правялі ў Бруселі чацвёртую сустрэчу высокага ўзроўню па Беларусі. 

Еўрапейскі саюз пацвердзіў сваю нязменную салідарнасць з народам Беларусі. 

Абапіраючыся на гэтыя абмены меркаваннямі, ЕС абавязаўся ў наступныя два гады надаваць прыярытэт падтрымцы правоў чалавека ў Беларусі, грамадзянскай супольнасці ды незалежных СМІ, прызнаючы гэтыя сферы жыццёва важнымі для дэмакратычнай будучыні. Удзельнікі таксама дамовіліся надалей узмацніць падтрымку з боку Еўрапейскага саюза вызваленых палітычных вязняў і ахвяр парушэнняў правоў чалавека. 

Беларускія ўдзельнікі падкрэслілі неабходнасць пастаяннай палітычнай і фінансавай падтрымкі ва ўмовах пастаяннага ціску з боку рэжыму. Прадстаўнікі ЕС пацвердзілі прыхільнасць Саюза дэмакратычным памкненням і фундаментальным свабодам народа Беларусі. 

Еўрапейскі саюз і краіны ЕС таксама абмеркавалі, як узмацніць падтрымку вызваленых палітычных вязняў праз хуткую падтрымку рэабілітацыі і рэінтэграцыі. 

У той жа час ЕС нагадаў пра альтэрнатыўны шлях. У 2021 годзе Прэзідэнт фон дэр Ляен абвясціла аб комплексным плане падтрымкі дэмакратычнай будучыні Беларусі, які прадугледжвае фінансаванне ў аб’ёме да 3 мільярдаў еўра. Як толькі краіна пачне мірны дэмакратычны пераход, ЕС будзе гатовы актываваць гэты план і прадаставіць беспрэцэдэнтную падтрымку з самага пачатку. 

Сустрэчу адкрылі генеральны дырэктар Герт Ян Купман і кіруючы дырэктар Еўрапейскай службы знешніх дзеянняў па пытаннях Еўропы і Цэнтральнай Азіі Маці Маасікас разам з лідарам дэмакратычных сіл Беларусі Святланай Ціханоўскай. 

Перадгісторыя 

У адказ на масавыя рэпрэсіі пасля сфальсіфікаваных прэзідэнцкіх выбараў 2020 года ў Беларусі і ў святле саўдзелу рэжыму Лукашэнкі ў агрэсіўнай вайне Расіі супраць Украіны з 2022 года, ЕС прыпыніў супрацоўніцтва з дзяржаўнымі ведамствамі Беларусі ды перанакіраваў сваю фінансавую дапамогу народу Беларусі. З 2020 года было мабілізавана больш за 170 мільёнаў еўра на падтрымку грамадзянскай супольнасці Беларусі, праваабаронцаў і ахвяр рэпрэсій, незалежных СМІ, культуры, адукацыі і прафесійнага развіцця. 

Сустрэчы высокага ўзроўню, распачатыя ў 2022 годзе, даюць магчымасць структураваць гэтую падтрымку. Аб'яднаўшы інстытуты ЕС, краіны ЕС, а таксама дэмакратычныя сілы і грамадзянскую супольнасць Беларусі, гэтыя сустрэчы забяспечваюць адпаведнасць дапамогі рэальным патрэбам народа Беларусі. Сустрэчы ўжо далі адчувальныя вынікі: яны дапамаглі выявіць прабелы ў падтрымцы і прывялі да запуску Еўрапейскім саюзам новых праграм у сферах, якія мелі недастатковую падтрымку, такіх як праект ArtPower у галіне культуры, які фінансуецца ЕС і быў прадстаўлены падчас Дзён Беларусі ў 2024 годзе. Сустрэчы дазволілі павысіць ўзровень каардынацыі донараў, нарасціць патэнцыял грамадзянскай супольнасці Беларусі і ўмацаваць сувязі паміж рознымі сектарамі, якія карыстаюцца падтрымкай.