၁၅ၾကိမ္ေျမာက္ ေအအီးအမ္-အီးယူ ကုန္သြယ္ေရးေကာ္မရွင္နာ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား

၁၅ၾကိမ္ေျမာက္ ေအအီးအမ္-အီးယူ ကုန္သြယ္ေရးေကာ္မရွင္နာ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား
မတ္ ၁၀၊ ၂၀၁၇၊ မနီလာ၊ ဖိလစ္ပိုင္
ပူးတြဲသတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္

၁။ အာဆီယံစီးပြားေရး၀န္ၾကီးမ်ားႏွင့္ ဥေရာပသမဂၢကုန္သြယ္ေရး ေကာ္မရွင္နာတို႔သည္ ၁၅ၾကိမ္ေျမာက္ ေအအီးအမ္-အီးယူ ကုန္သြယ္ေရးေကာ္မရွင္နာအစည္းအေ၀းပြဲမ်ားအတြက္ ဖိလစ္ပိုင္နိင္ငံ မနီလာျမိဳ႕တြင္ ၂၀၁၇ခုႏွစ္ မတ္လ ၁၀ရက္ေန႔က ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါသည္။ ဤေဆြးေႏြးပြဲမ်ားအား ဖိလစ္ပိုင္သမၼတနိင္ငံ ကုန္သြယ္ ေရးႏွင့္စက္မႈ၀န္ၾကီး H.E Ramon Lopez ႏွင့္ အီးယူကုန္သြယ္ေရး ေကာ္မရွင္နာ H.E Cecilia Malmstrom တို႔မွ ပူးတြဲသဘာပတိအျဖစ္ က်င္းပေပးခဲ့ၾကသည္။

၂။ ေအအီးအမ္ႏွင့္ အီးယူကုန္သြယ္ေရး ေကာ္မရွင္နာတို႔သည္ ေဒသႏွစ္ခုၾကားခိုင္မာအားေကာင္းေသာ ကုန္သြယ္မႈႏွင့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ဆက္ဆံေရးမ်ားကိုမွတ္ခ်က္ျပဳေျပာဆိုခဲ့ၾကသည္။ အီးယူ၏ စာရင္းအင္းမ်ား အရ အာဆီယံ-အီးယူ ႏွစ္လမ္းသြား ကုန္သြယ္မႈမွာ ၂၀၁၆ခုႏွစ္တြင္ ယူရုိ ၂၀၈ ဘီလီယံရွိခဲ့ျပီး ၂၀၁၅ခုႏွစ္တြင္ အီးယူမွာ အာဆီယံတြင္းသို႔ နိင္ငံျခားတိုက္ရုိက္ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ (FDI) စီးဆင္းမႈအၾကီးမားဆံုးေသာ ျပင္ပအရင္း အျမစ္ျဖစ္ခဲ့ျပီး ယူရုိ ၂၃.၃ ဘီလီယံရွိခဲ့သည္။

၃။ ေအအီးအမ္ႏွင့္ အီးယူကုန္သြယ္ေရးေကာ္မရွင္နာတို႔သည္ ၁၄ ၾကိမ္ေျမာက္ေအအီးအမ္-အီးယူ ကုန္သြယ္ ေရးေကာ္မရွင္နာ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား၊ ၂၃ ႏွင့္ ၂၄ ၾကိမ္ေျမာက္ စီအြမ္း-အီးယူ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား၊ ေဒသႏွစ္ခုမွ ကၽြမ္းက်င္မႈညႈိႏိႈင္း ေဆြးေႏြးေရး အုပ္စုမ်ား၊ ကုန္သြယ္မႈေခ်ာေမြ႔လြယ္ကူေရး၊ အသိဥာဏပစၥည္း ဆိုင္ရာ မူပိုင္ခြင့္၊ ေလေၾကာင္းပို႔ေဆာင္ေရး၊ စာရင္းအင္းႏွင့္ ေပါင္းစည္းမႈ ေစာင့္ၾကည့္ေရး စသည့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ စီမံကိန္းမ်ား အပါအ၀င္၂၀၁၅-၂၀၁၆ အာဆီယံ-အီးယူ ကုန္သြယ္မႈႏွင့္ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ လုပ္ငန္းအစီအစဥ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္မႈ အေပၚအားရေက်နပ္ခဲ့ၾကသည္။ ေအအီးအမ္ႏွင့္ အီးယူကုန္သြယ္ေရး ေကာ္မရွင္နာ တုိ႔သည္ အာဆီယံ-အီးယူ ျမွင့္တင္မိတ္ဖက္ေဆာင္ရြက္မႈ (၂၀၁၃-၂၀၁၇) ကိုပိုမို အားေကာင္း ခိုင္မာေစရန္ အာဆီယံႏွင့္ အီးယူတို႔ ဘန္ဒါဆယ္ရီဘယ္ဂါ၀န္ လုပ္ငန္းစီမံခ်က္ႏွင့္ အညီဖန္တီးထုတ္လုပ္ ခဲ့သည့္ လုပ္ငန္းအစီအစဥ္ သံုးခုအား ယေန႔ထိ အေကာင္အထည္ေဖာ္နိင္ခဲ့မႈ အေပၚ အသိအမွတ္ျပဳေျပာၾကား ခဲ့ၾကသည္။ ဤလုပ္ငန္းအစီအစဥ္ သံုးခုအား ေအာင္ျမင္စြာအေကာင္အထည္ ေဖာ္နိင္မႈမွာ အာဆီယံ-အီးယူ စီးပြားေရးဆိုင္ရာဆက္ဆံေရးမ်ားအား ေနာက္တစ္ဆင့္ျမင့္တက္သြားေစဖို႔ အေထာက္အကူျပဳခဲ့ေၾကာင္း ေအအီးအမ္ ႏွင့္ အီးယူကုန္သြယ္မႈေကာ္မရွင္နာ တို႔မွ တူညီစြာေျပာၾကားခဲ့ၾကသည္။

၄။ ေအအီးအမ္အေနျဖင့္လည္း အာဆီယံေဒသပိုင္းဆုိင္ရာေပါင္းစည္းမႈ အီးယူအကူအညီ (ARISE) ေအာက္မွ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာအစီအစဥ္မ်ား၊ ပဏာမေျခလွမ္းမ်ားျဖင့္ အာဆီယံသို႔ အီးယူ၏ေတာင့္တင္းခိုင္မာေသာ ကူညီ ေထာက္ပံ့မႈအတြက္လည္းေကာင္း၊ အသိဥာဏပစၥည္းဆုိင္ရာမူပို္င္ခြင့္ (ECAP lll) အီးယူ-အာဆီယံစီမံကိန္း၊ ေပါင္းစည္းမႈအေျခအေနႏွင့္ စာရင္းအင္းေစာင့္ၾကည့္ေရးအတြက္ အီးယူ-အာဆီယံ စြမ္းေဆာင္ရည္ျမွင့္တင္ေပး ျခင္းအစီအစဥ္ (EU-COMPASS) ႏွင့္ အာဆီယံေလေၾကာင္းပို႔ေဆာင္ေရးေပါင္းစည္းမႈ စီမံကိန္း (AATIP) တို႔ အတြက္ အီးယူအားေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ဤသို႔ေသာပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ အစီအစဥ္မ်ားမွာ အာဆီယံကုန္သြယ္မႈဘ႑ာတိုက္ (ATR)၊ အာဆီယံရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ၊ ၀န္ေဆာင္မႈႏွင့္ ကုန္သြယ္မႈဆိုင္ရာ ေျဖရွင္း ခ်က္မ်ား (ASSIST) ႏွင့္ ASEANStats တို႔အပါအ၀င္ လက္ဆုပ္လက္ကုိင္ျပနိင္ေသာရလာဒ္မ်ားႏွင့္အတူ အာဆီယံ စီးပြားေရးအသိုက္အ၀န္း ထူေထာင္မႈႏွင့္ အာဆီယံစီးပြားေရး ေပါင္းစည္းမႈတို႔အတြက္ ၾကီးမားစြာ အေထာက္အကူျပဳခဲ့ေပသည္။

၅။ ေပၚေပါက္လာသည့္စိန္ေခၚမႈမ်ားကို ေျဖရွင္းကိုင္တြယ္၍ ေဒသႏွစ္ခုၾကား ကုန္သြယ္မႈႏွင့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ အခြင့္အလမ္းမ်ားကို အကိ်ဳးရွိေစဖို႔ အသံုးခ်ရာတြင္ စီးပြားေရးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈကို ပိုမိုတိုးတက္ေကာင္းမြန္ ေစဖို႔ ေအအီးအမ္ႏွင့္ အီးယူကုန္သြယ္ေရး ေကာ္မရွင္နာ တို႔သည္ ၂၀၁၇-၂၀၁၈ အတြက္ အာဆီယံ-အီးယူ ကုန္သြယ္မႈႏွင့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ လုပ္ငန္းအစီအစဥ္ကို အတည္ျပဳေထာက္ခံခဲ့ၾကသည္။ ၂၀၁၇-၂၀၁၈ အတြက္ အာဆီယံ-အီးယူ ကုန္သြယ္မႈႏွင့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ လုပ္ငန္းအစီအစဥ္ ကိုအေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္းမွာ အာဆီယံ- အီးယူ လြတ္လပ္ေသာကုန္သြယ္ေရးသေဘာတူညီခ်က္ (FTA) အနာဂတ္ညိႈႏႈိင္းေဆြးေႏြးပြဲမ်ား အတြက္ အေထာက္အပံ့ျဖစ္သည္ဟူ၍ ေအအီးအမ္ႏွင့္ အီးယူကုန္သြယ္ေရး ေကာ္မရွင္နာတို႔မွ ယံုၾကည္ေနၾကသည္။

၆။ ေအအီးအမ္ႏွင့္ အီးယူကုန္သြယ္ေရး ေကာ္မရွင္နာတို႔သည္ အာဆီယံ-အီးယူ လြတ္လပ္ေသာကုန္သြယ္ေရး သေဘာတူညီခ်က္ (FTA) ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားျပန္လည္စတင္နိင္ဖို႔ ေရွ႕ဆက္ေျခလွမ္းမ်ားကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။ အရွိန္အဟုန္မျပတ္ေစဖို႔ ေအအီးအမ္ႏွင့္ အီးယူကုန္သြယ္ေရးေကာ္မရွင္နာ တို႔သည္ အနာဂတ္အာဆီယံ-အီးယူ FTA သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားပါ၀င္သည့္ မူေဘာင္တစ္ရပ္ကို ဖန္တီးထုတ္လုပ္ဖို႔ အၾကီးတန္းစီးပြားေရးဆိုင္ရာ အရာရွိမ်ားအား လုပ္ငန္းတာ၀န္ေပးအပ္ခဲ့ျပီး ေနာက္လာမည့္ ေအအီးအမ္-အီးယူ ကုန္သြယ္ေရးေကာ္မရွင္နာ အစည္းအေ၀းမ်ားတြင္ ျပန္လည္အစီရင္ခံရမည္ျဖစ္သည္။

၇။ ေအအီးအမ္ႏွင့္ အီးယူကုန္သြယ္ေရးေကာ္မရွင္နာတို႔သည္ ေဒသတြင္းစီးပြားေရးဖြံ႔ျဖိဳးမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အျမင္မ်ားဖလွယ္ခဲ့ၾကသည္။ ေအအီးအမ္ႏွင့္ အီးယူကုန္သြယ္ေရး ေကာ္မရွင္နာတို႔သည္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္တြင္ ၃.၁ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္တြင္ ၃.၄ရာခိုင္ႏႈန္းသို႔ ျမင့္တက္လာဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ရသည့္ကမၻာ့စီးပြားေရး ၾကီးထြားဖြံ႔ျဖိဳးမႈ တိုးတက္လာသည့္အလားအလာ ကိုလည္းမွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ျမင့္တက္လာသည့္ ျပည္တြင္း လုပ္ငန္းကာ ကြယ္ေရးႏွင့္ ျပည္တြင္းၾကည့္မူ၀ါဒပိုင္းရပ္တည္မႈ မေသခ်ာမေရရာေသာ ဂယက္ထမႈမ်ားေၾကာင့္ သတိထားၾကဖို႔လည္း ေျပာဆိုခဲ့ၾကသည္။

၈။ ေအအီးအမ္ႏွင့္ အီးယူကုန္သြယ္ေရးေကာ္မရွင္နာတို႔သည္ ခိုင္မာေသာဘက္ေပါင္းစံုပါ ကုန္သြယ္မႈစနစ္ ႏွင့္ ကမၻာ့ကုန္သြယ္မႈအဖြဲ႔အစည္း (WTO) မ်ားသို႔ ယံုၾကည္အားထားမႈကိုလည္းထပ္မံအတည္ျပဳခဲ့ၾကသည္။ ေအအီးအမ္ႏွင့္ အီးယူကုန္သြယ္ေရးေကာ္မရွင္နာတို႔သည္ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ဒီဇင္ဘာလတြင္ အာဂ်င္တီးနားနိင္ငံ Buenos Aires တြင္က်င္းပမည့္ ၁၁ၾကိမ္ေျမာက္၀န္ၾကီးမ်ားညီလာခံ၌ ေအာင္ျမင္ေသာရလာဒ္ေပၚထြက္ လာေစေရး ရည္စူးလုပ္ေဆာင္သြားရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။ ေအအီးအမ္ႏွင့္ အီးယူ ကုန္သြယ္ေရး ေကာ္မရွင္ နာတို႔သည္ မိုက္ခရုိ၊ အေသစားႏွင့္ အလတ္စားလုပ္ငန္း (MSMEs) မ်ားကမၻာ့ ကုန္သြယ္မႈတြင္ တက္ၾကြစြာ ပါ၀င္လာနိင္ေစေရး အတြက္ အီလက္ထရြန္းနစ္ ကုန္သြယ္မႈ e-commerce ေပၚေပါက္လာရန္ အေရးပါမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း အေလးေပးေျပာၾကားခဲ့ၾကသည္။

၉။ ေအအီးအမ္ႏွင့္ အီးယူကုန္သြယ္ေရးေကာ္မရွင္နာတုိ႔သည္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာ အျငင္းပြားမႈမ်ားအား ေျဖရွင္းနိင္ဖို႔ တစ္ခုတည္းေသာအလံုးစံု တရားစီရင္ေရးသာဓက အျဖစ္ေဆာင္ရြက္နိင္မည့္ ဘက္ေပါင္းစံု (အဖြဲ႔စံု) ပါရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ တရားရုံးတစ္ခု ထူေထာင္နိင္ေရး ပဏာမေျခလွမ္းႏွင့္ပတ္သက္၍ အျမင္မ်ားဖလွယ္ ခဲ့ျပီး တာ၀န္ရွိပုဂၢိဳလ္မ်ားအေနျဖင့္ ဤစိတ္ကူးကို စိစစ္သံုးသပ္ၾကဖို႔လည္း ေျပာဆိုခဲ့သည္။

၁၀။ ေအအီးအမ္ႏွင့္ အီးယူကုန္သြယ္ေရးေကာ္မရွင္နာတို႔မွာ ဖိလစ္ပိုင္နိင္ငံ မနီလာျမိဳ႕တြင္က်င္းပမည့္ ၅ ၾကိမ္ ေျမာက္အာဆီယံ-အီးယူ စီးပြားေရးထိပ္သီးအစည္းအေ၀း က်င္းပျခင္းကိုၾကိဳဆိုခဲ့ၾကျပီး EU-ABC ၏ အမ်ိဳး မ်ိဳးေသာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားမွတစ္ဆင့္ အာဆီယံ-အီးယူ ကုန္သြယ္မႈႏွင့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ဆက္ဆံေရးမ်ား အား ျမွင့္တင္ရာတြင္ တက္ၾကြေသာအခန္းက႑မွ ပါ၀င္ေနသည့္အတြက္ အာဆီယံ-အီးယူ စီးပြားေရးေကာင္စီ (EU-ABC) အားခ်ီးက်ဴးေျပာဆိုခဲ့ၾကသည္။ ေအအီးအမ္ႏွင့္ အီးယူ ကုန္သြယ္ေရးေကာ္မရွင္နာတို႔သည္ EU-ABC မွေပၚ ထြက္လာသည့္ ကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားကိုလည္း မွတ္ခ်က္ျပဳေျပာဆိုခဲ့ၾကသည္။

ေအအီးအမ္ႏွင့္ အီးယူ ကုန္သြယ္ေရးေကာ္မရွင္နာ စာရင္း
၁။ H.E Dato Paduka Lim Jock Hoi အျမဲတမ္းအတြင္း၀န္၊ နိင္ငံျခားေရးႏွင့္ ကုန္သြယ္ေရး၀န္ၾကီးဌာန၊ ဘရူနိင္း ဒါရူဆလမ္ (The Hon. Pehin Dato Lim Jock Seng ကိုယ္စားျပဳ၊ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ရုံး၀န္ၾကီးႏွင့္ နိင္ငံျခားေရးႏွင့္ ကုန္သြယ္ေရး ဒုတိယ၀န္ၾကီး၊ ဘရူနိင္းဒါရူဆလမ္)
၂။ H.E Pan Sorasak ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး၀န္ၾကီး၊ ကေမၻာဒီးယား။
၃။ H.E Cecilia Malmstrom ဥေရာပ ကုန္သြယ္ေရး ေကာ္မရွင္နာ။
၄။ H.E Enggartiasto Lukita ကုန္သြယ္ေရး၀န္ၾကီး၊ အင္ဒိုနီးရွား။
၅။ Dr. Laohoua Cheutching ညႊန္ၾကားေရးမႈးခ်ဳပ္၊ စက္မႈႏွင့္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး၀န္ၾကီးဌာန၊ လာအို ပီဒီအာ (H.E Mrs. Khemmani Pholsena ကုိယ္စားျပဳ၊ စက္မႈႏွင့္ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး၀န္ၾကီးဌာန၊ လာအိုပီဒီအာ)
၆။ H.E Dato’ Sri Mustapa Mohamed နိင္ငံတကာကုန္သြယ္ေရးႏွင့္ စက္မႈ၀န္ၾကီးဌာန၊ မေလးရွား။
၇။ H.E Maung Maung Win စီမံကိန္းႏွင့္ ဘ႑ာေရး၀န္ၾကီးဌာန ဒုတိယ၀န္ၾကီး၊ ျမန္မာ (H.E Kyaw Win ကိုယ္စားျပဳ၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ဘ႑ာေရး၀န္ၾကီးဌာန၊ ျမန္မာ)
၈။ H.E Ramon M. Lopez ကုန္သြယ္ေရးႏွင့္ စက္မႈ၀န္ၾကီး၊ ဖိလစ္ပိုင္။
၉။ H.E Lim Hng Kiang ကုန္သြယ္ေရးႏွင့္ စက္မႈ၀န္ၾကီး (ကုန္သြယ္ေရး)၊ စကၤာပူ
၁၀။ H.E Mrs. Apiradi Tantraporn ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး၀န္ၾကီး၊ ထုိင္း။
၁၁။ H.E Tran Tuan Anh စက္မႈႏွင့္ကုန္သြယ္ေရး၀န္ၾကီးဌာန၊ ဗီယက္နမ္။
၁၂။ H.E Le Luong Minh အာဆီယံအတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္