Evropski ekonomski i socijalni komitet (EESK) otvorio je danas u Budvi, u Crnoj Gori, deseti Forum civilnog društva Zapadnog Balkana, okupivši preko 100 učesnika kako bi razgovarali o načinima za ubrzanje socio-ekonomske konvergencije sa Evropskom unijom u cilju poboljšanja životnog standarda u regionu. Dvodnevni Forum, koji se održava 13. i 14. maja u Budvi, ima za cilj da podrži ambiciju Crne Gore da postane naredna članica EU do 2028. godine i da posluži kao model za ostatak regiona.

Forum se organizuje uz podršku Evropske komisije (DG ENEST), Fondacije za Otvoreno društvo - Zapadni Balkan (OSF-WB), Fonda za Zapadni Balkan (WBF) i Regionalnog savjeta za saradnju (RCC), i okuplja predstavnike crnogorske vlade, sindikata, poslodavaca i organizacija civilnog društva Zapadnog Balkana. 

Događaj će biti otvoren izlaganjima na visokom nivou Nik Gjeloshaja, potpredsjednika Vlade Crne Gore za ekonomsku politiku i ministra ekonomskog razvoja, Nj.E. Johana Satlera, šefa Delegacije Evropske unije u Crnoj Gori, prof. dr Gordane Đurović, predsjednice Crnogorske panevropske unije i kopredsjednice Zajedničkog savjetodavnog odbora civilnog društva EU–Crna Gora, kao i predstavnika organizatora: Olivera Ropkea, predsjednika EESK-a, Amera Kapetanovića, generalnog sekretara Savjeta za regionalnu saradnju i Andija Dobrušija, regionalnog direktora Fondacije Otvoreno društvo – Zapadni Balkan.

U ime Evropske komisije, komesarka za proširenje Marta Kos obratiće se video porukom tokom prvog dana Foruma, koji je posvećen ulozi organizovanog civilnog društva u pregovorima o pristupanju i Planu rasta za Zapadni Balkan. Tokom drugog dana, video porukom će se obratiti i Roksana Minzatu, izvršna potpredsjednica za socijalna prava i vještine, kvalitetna radna mjesta i pripremljenost, a njen govor biće posvećen doprinosu socijalnih partnera i organizacija civilnog društva u sprovođenju Evropskog stuba socijalnih prava u regionu.

Ispred Evropske fondacije za obuku (ETF), direktorka Pilvi Torsti, će se obratiti učesnicima foruma 14. maja i istaći značaj vještina kao pokretačke snage za inkluziju, otpornost i bolje prilike za ljude širom Zapadnog Balkana u okviru agende pristupanja Evropskoj uniji.

Naida Nišić, ministarka rada, zapošljavanja i socijalnog dijaloga Crne Gore, i Željko Jovanović, predsjednik Romske fondacije za Evropu, takođe će učestvovati u uvodnoj sesiji drugog dana događaja.

Konferencija za medije sa predsjednikom EESK-a Oliverom Ropkeom, direktorkom ETF-a Pilvi Torsti i potpredsjednikom Vlade Nikom Gjeloshajem održana je nakon jutarnje sesije 13. maja, pružajući akreditovanim medijima priliku da postave pitanja u vezi sa temama Foruma.

Nik Gjeloshaj, potpredsjednik Vlade Crne Gore za ekonomsku politiku i ministar ekonomskog razvoja, izjavio je: „Uvjereni smo da ćemo moći da zatvorimo dva poglavlja na međuvladinoj konferenciji tokom poljskog predsjedavanja u junu, kao i da će dodatna poglavlja biti spremna za zatvaranje do kraja ove godine.“

Oliver Ropke, predsjednik Evropskog ekonomskog i socijalnog komiteta (EESK), je naglasio: „Ovaj Forum šalje snažnu poruku: budućnost Zapadnog Balkana je u Evropskoj uniji, a civilno društvo mora biti u samom središtu tog puta. Zajedno pretvaramo obećanje o proširenju u zajednički projekat – utemeljen na demokratskim reformama, socijalnoj pravdi i ekonomskim prilikama. Evropski ekonomski i socijalni komitet će nastaviti da čvrsto stoji uz naše partnere u regionu, na svakom koraku tog puta.“

Copyright: EUD

Amer Kapetanović, generalni sekretar Savjeta za regionalnu saradnju, istakao je:
„Regionalna saradnja više nije luksuz, već nužnost. Iako je naš BDP po glavi stanovnika porastao sa 25% na 39% prosjeka EU u posljednje dvije decenije, ovom dinamikom nećemo dostići EU standarde do 2080-ih. Zato je Zajedničko regionalno tržište u fokusu – ono ima potencijal da ubrza konvergenciju i otključa do 10% rasta BDP-a kroz konkretne reforme i rješenja poput zelenih traka, instant plaćanja, jače zaštite potrošača i slično. Što je najvažnije, ove reforme se ne sprovode iza zatvorenih vrata. Više od 500 organizacija civilnog društva direktno je uključeno u njihovo oblikovanje, jer suštinske promjene mogu nastati samo kada su ljudi dio procesa.“

Andi Dobruši, regionalni direktor Fondacije Otvoreno društvo – Zapadni Balkan, je pojasnio: „Ovaj Forum nije samo o politikama – riječ je o ljudima čiji je neumorni rad vodio region kroz decenije transformacije. Civilno društvo na Zapadnom Balkanu već aktivno učestvuje u kreiranju naše zajedničke evropske budućnosti. U OSF-WB podržavamo širok spektar aktera koji donose i legitimitet sa terena i vrijedna politička znanja – od reformi tržišta rada do klimatske tranzicije. Integracija u EU ne može se svesti na institucionalne kontrolne liste, već mora odražavati stvarnu konvergenciju vrijednosti, glasova i prilika. EU bi trebalo da se angažuje s regionom kao partner u izgradnji zajedničke i otporne evropske budućnosti. Na tom putu, civilno društvo zaslužuje mjesto za stolom.“

Deseti Forum Zapadnog Balkana biće zaključen 14. maja do 12:30 usvajanjem završne deklaracije upućene nacionalnim vlastima i evropskim institucijama.

Pratite Forum civilnog društva Zapadnog Balkana ovdje | Agenda

Pratite ažurne informacije na mreži X (nekadašnji Twitter) @EESC_REX

Dodatni citati: 

Pilvi Torsti, direktorka ETF-a, izjavila je: „Ukupne diskusije dodatno potvrđuju potrebu da se ubrzano krene naprijed sa reformama obrazovanja i tržišta rada u regionu, uz poseban fokus na vještine budućnosti.“

Nj.E. Johan Satler, šef Delegacije Evropske unije u Crnoj Gori, izjavio je:
„Nova geopolitička stvarnost učinila je proširenje EU strateškim prioritetom, a Crna Gora je ponovo na kredibilnom putu ka članstvu. Međutim, integracija nije zadatak isključivo vlada – to mora biti nacionalni projekat, u vlasništvu i podstaknut od strane svih sektora društva. Civilno društvo ima ključnu ulogu u ovom procesu: ne samo kroz doprinos stručnim znanjima i praćenje reformi, već i kroz održavanje institucija odgovornim i građana angažovanim. Zajedno možemo obezbijediti da se ova jedinstvena prilika za Zapadni Balkan ne propusti.“

Dodatne informacije 

Forum civilnog društva Zapadnog Balkana jedan je od ključnih događaja koje Evropski ekonomski i socijalni komitet (EESK) organizuje svake dvije godine preko svog Odbora za praćenje Zapadnog Balkana, u jednoj od zemalja regiona. Forum predstavlja platformu za civilni dijalog, okupljajući predstavnike organizacija civilnog društva iz regiona i nudeći mogućnosti za saradnju i umrežavanje. Na kraju svakog Foruma usvaja se deklaracija sa konkretnim preporukama upućenim vladama zemalja Zapadnog Balkana, kao i institucijama Evropske unije.