COP21: Hành trình từ Paris sang Việt Nam
Sau những Ngày Ngoại giao Liên minh châu Âu (EU) về Khí hậu trong năm 2014 và 2015, Năm nay, EU đang dành cả một tuần cho chủ đề biến đổi khí hậu. Các phái bộ ngoại giao từ EU và các Nước Thành viên của mình trên toàn thế giới sẽ tiếp xúc các chính phủ, cộng đồng và tổ chức, kêu gọi có nỗ mới và nhấn mạnh hành động tích cực toàn cầu về biến đổi khí hậu.
Các Đại sứ Liên minh châu Âu tại Việt Nam rất khuyến khích Việt Nam tiếp tục các nỗ lực của mình để phê chuẩn Hiệp định Paris. Các Đại sứ Liên minh châu Âu tại Việt Nam duy trì cam kết của mình hơn nữa với việc chia sẻ kinh nghiệm được tích luỹ trong xây dựng và thực thi các chính sách về khí hậu nhiều tham vọng với Việt Nam.
Trong tháng 12 năm 2015, 195 nước đã tề tựu tại Paris để thương thảo một hiệp định khí hậu toàn cầu mới trong khuôn khổ Công ước Khung của Liên hiệp Quốc về Biến đổi Khí hậu (UNFCCC). Kết quả là-một thoả thuận lần đầu tiên mang tính ràng buộc pháp lý về khí hậu-đặt ra một kế hoạch hành động toàn cầu để đưa thế giới vào quỹ đạo nhằm tránh sự biến đổi khí hậu nguy hiểm bằng cách giới hạn sự nóng lên toàn cầu ở dưới 20C. Nhằm nhấn mạnh hơn nữa quyết tâm của mình, các nước cũng đã thoả thuận theo đuổi các nỗ lực nhằm giới hạn mức tăng nhiệt độ ở 1,50C. Mười tháng đã qua, EU và các Nước Thành viên của mình vẫn tự hào về kết quả mang tầm lịch sử đó. Tuy nhiên, không có chỗ cho tự mãn, để tầm nhìn về một tương lai ít phát thải toàn cầu được hiện thực hoá, chúng ta cần chú tâm tới việc biến lời nói thành hành động.
Ngay trong năm nay, các đối tác của chúng tôi trên toàn cầu đã cho thấy những tín hiệu đáng khích lệ nhằm duy trì động lượng chính trị không có tiền lệ trong việc ủng hộ hành động về khí hậu. Hơn 180 nước đã ký Hiệp định Paris và 26 nước đã hoàn tất các thủ tục phê chuẩn trong nước và trở thành Các bên của Hiệp định.
EU và các Nước Thành viên đang thực thi các hoạt động cụ thể một cách nghiêm túc. Chúng tôi đang hướng tới các chính sách khí hậu quốc nội tham vọng, với các đề xuất mới sẽ giúp chúng tôi đạt được mục tiêu về giảm phát thải tối thiểu là 40% vào năm 2030 so với mức của năm 1990 và tiếp tục thúc đẩy quá trình chuyển sang một nền kinh tế ít các-bon.
Bất kể việc phê chuẩn có tầm quan trọng như thế nào đối với việc thực thi Hiệp định Paris, tự nó sẽ không mang lại sự giảm khí thải gây hiệu ứng nhà kính, các hành động thích nghi và nhu cầu tài chính cần thiết. Điều cốt lõi đối với hiệp định này là các bước mà các nước sẽ tiến hành để thực thi các cam kết của mình, bắt đầu bằng các khuôn khổ chính sách và pháp lý cần có để xây dựng các kế hoạch khí hậu quốc gia và các cách tiếp cận quốc tế mạnh mẽ.
EU có hơn hai thập kỷ kinh nghiệm về xây dựng và thực thi các chính sách khí hậu tham vọng, tuy nhiên chúng tôi biết rằng có nhiều đối tác của chúng tôi đang làm việc này lần đầu tiên. Chúng tôi sẵng sàng chi sẻ kinh nghiệm và bài học trong giúp đỡ và xây dựng Kế hoạch Thực hiên Hiệp định Paris (về Biến đổi Khí hậu) của Việt Nam và chuyển đổi sang một nền kinh tế ít các-bon và kiên cường trong biến đổi khí hậu.
Cùng với việc xây dựng các chiến lược khí hậu giài hạn, có nhiều hành động mà các chính phủ cần phải tiến hành ngay bây giờ. Chỉ trong ít tháng nữa, các nước sẽ tề tựu ở Marrakech trong COP22 để bắt đầu đưa các chi tiết kỹ thuật vào thoả thuận chính trị mang tính bước ngoặt tại Paris. Xây dựng năng lực để hành động, ứng phó sự mất mát và thiệt hại đồng hành với biến đổi khí hậu và đưa ra một lộ trình nhằm đạt được các mục tiêu về tài chính khí hậu chỉ là một số trong các vấn đề được đưa ra.
Nhưng không chỉ có các chính phủ cần phải hành động. Các lãnh đạo cấp tỉnh và địa phương cũng có tầm quan trọng tương tự trong việc biến các tham vọng và cam kết quốc gia thành thực tiễn hằng ngày. Điều tương tự cũng đúng đối với các doanh nghiệp, trung tâm nghiên cứu, giới học thuật, xã hội dân sự và các cá nhân, những đối tượng hành động trên thực địa, sẽ thực sự tạo ra một sự khác biệt.
Nhiều sáng kiến địa phương đã và đang nỗ lực cao nhất để đảm bảo rằng những cam kết chính trị này được chuyển thành thực tiễn, từ đó chúng tôi nhấn mạnh mô hình xã năng lượng sạch đầu tiên của Việt Nam được hình thành thông qua một Quy hoạch Năng lượng Địa phương tại xã Nam Cường, huyện Tiền Hải, tỉnh Thái Bình. Quy hoạch Năng lượng Địa phương này đảm bảo rằng các chính quyền và cộng đồng địa phương hợp tác trong việc xây dựng một kế hoạch năng lượng chung để giải quyết các vấn đề liên quan tới cung và cầu năng lượng trong khu vực của họ, đóng góp cho một Việt Nam bền vững hơn.
Hiệp định Paris là một thời khắc quyết định trong việc bảo vệ hành tinh cho các thế hệ tương lai. Chúng ta phải duy trì động lượng đó trong những tháng và năm sau, bởi vì nếu không thì chúng ta không thể. Có rất nhiều việc phải làm và chúng tôi mong muốn được tiếp tục hợp tác với Việt Nam.