Dışişleri Konseyi: Yüksek Temsilci Kaja Kallas'ın toplantıya varışında yaptığı basın açıklaması
Herkese günaydın.
Çok yoğun bir gün geçireceğiz. İlk olarak Savunma Konulu Dışişleri Konseyi toplantısını gerçekleştireceğiz. Burada Beyaz Kitap'ın uygulanması hakkında konuşacağız. Ardındansa Ukrayna, Suriye ve Orta Doğu meselelerini ele alacağımız Dışişleri Konseyi toplantısını gerçekleştireceğiz.
İlk olarak Ukrayna'ya değinmek isterim. Hepimizin, 27 üyenin tamamının dile getirdiği gibi, tam ve koşulsuz bir ateşkesin sağlanmasının önemli olduğunu düşünüyorum. Ukrayna bunu 60 gün önce, hatta 60 günden daha uzun bir süre önce kabul etmişti.
Biz de eğer Rusya bunu kabul etmezse, ki dün bunu görmüş olduk, daha fazla baskı uygulayacağımız konusunda hemfikir olduk. Bu nedenle, bugün 17. yaptırım paketini kabul edeceğiz; bir yandan da Rusya'ya daha fazla baskı uygulayarak Rusya'nın da barışı istemesini sağlamak için bir sonraki güçlü yaptırım paketini hazırlamaya devam edeceğiz.
Ardından, Suriye konusunda bugün ekonomik yaptırımların kaldırılması konusunda anlaşmaya varacağımızı umuyorum.
Elbette, Gazze ve orada olup bitenler hakkında çetin tartışmalar yaşanacak. Hollandalı Bakan, İsrail ile aramızdaki ortaklık anlaşmasının ikinci maddesinin gözden geçirilmesine dair bir öneri sundu; bunu ele alacağız.
Bu tartışmanın sonucunu tahmin edemiyorum ancak önemli olanın insani yardımın Gazze'ye bir an önce ulaşması olduğunu düşünüyorum. Bu konuda hepimiz benzer görüşlere sahibiz. Elbette, İsrail'in yardımın bir kısmına izin verme kararı okyanusta bir damla niteliğinde. Memnuniyetle karşılasak da yeterli değil. Sınırların arkasında bekleyen binlerce kamyon var. Bu insani yardım Avrupa fonlarıyla finanse edildi ve bu yardımların bu insanlara ulaşması lazım; zira oradaki durum son derece vahim.
Teşekkür ederim.
Soru-Cevap
S. Başkan Trump ile Başkan Putin arasındaki görüşmeye ilişkin tepkiniz nedir? Amerika ve Başkan Trump'ın Rusya'ya karşı fazla yumuşak davrandığından endişe duyuyor musunuz?
Hepimiz şunda hemfikiriz ve bunları ifade ettik ve ABD'den de bu tür ifadeler duyduk: Eğer Ukrayna’nın 60 günden fazla bir süre önce kabul ettiği gibi koşulsuz bir ateşkesi kabul etmezlerse, güçlü adımlar atılacak. Uyum içinde hareket edeceğini belirtmiş olan tüm taraflardan görmek istediğimiz şey budur. Elbette, Avrupa tarafında, 27 ülkenin açıklamaları var: Rusya kabul etmezse, daha fazla baskı uygulayacağız; bu yüzden bu tutumumuzu sürdüreceğiz.
S. [duyulmuyor]
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen'in bahsetmiş olduğu gibi, petrol fiyat farkı, enerji ve bankacılık sektörü gibi alanlarda, Rusya'nın ekonomisini zedeleyecek yaptırımlar var. Bu arada, bugün Dışişleri Konseyi toplantısında Rusya ekonomisinin ne durumda olduğuna dair istihbarat raporları da görüşülecek. Duyduğumuz kadarıyla, artık tedarik zincirlerine bel bağlamak zorunda kalacakları bir noktaya geliyorlar. Dolayısıyla, yaptırımların etkisi önümüzdeki aylarda daha da büyük olacak.
S. [duyulmuyor]
Hâlihazırda bu yılın başından beri Suriye'ye yönelik yaptırımların kaldırılmasıyla ilgili çalışmalar yapıyor, Suriye halkına yardım etmeye gayret ediyoruz. Esad rejimi devrildi; bunun ardından, elbette orada istihdam sağlanmasını, halkın geçim kaynaklarına sahip olmasını, böylece ülkenin daha istikrarlı bir hâle gelmesini istiyoruz. Bu nedenle, buna ulaşabilmek için yaptırımları kaldırmamız gerekiyor. Elbette, bu konuda çok yoğun tartışmalar yaptık. Hükûmetin doğru istikamette ilerleyip ilerlemediğine dair endişeler söz konusu. Ancak bundan başka bir seçeneğimizin olduğunu zannetmiyorum. Önümüzde iki yol var: Onlara ülkeyi istikrara kavuşturma fırsatını vermek veya vermemek. Bu fırsatı vermezsek Afganistan'daki gibi bir tabloyla karşılaşırız.
S. Rusya'ya yönelik yaptırımlar yeterince etkili olacak mı? Bir tavan fiyat uygulamasından, finans sektöründen bahsediyorsunuz; ama bu konularda yine de oy birliği gerekecek, değil mi?
Evet, doğru. Herkesin onay vermesi gerekiyor. Biliyoruz ki Rusya'nın [ateşkesi] kabul etmeme olasılığına karşı Amerika da Rusya'ya yönelik yaptırımlar üzerinde çalışıyor. Dünkü görüşmeden, Rusya’nın kabul etmediği açıkça anlaşıldı. Elbette, bizim ülkelerimiz demokrasiyle yönetiliyor ve bu kararlar zaman alıyor. Bu tür hususlar zorlu ve daha zorlu hâle geliyor. Ancak başka bir seçeneğimizin olduğunu zannetmiyorum. Daha fazla baskı uygulamamız gerek.
S. Avusturya Dışişleri Bakanı dün size Ukrayna'da ateşkesin sağlanması için bir girişim başlatılması konusunda bir mektup gönderdi. AB ülkelerinin on dördü bunu destekliyor. Avusturya Dışişleri Bakanı'nın bu mektubuna ne diyorsunuz?
Görüşme yaptığımızda da söylediğim gibi, barış için iki taraf gerekir, savaş için ise tek bir taraf yeterlidir. Şurası açık ki Rusya savaş istiyor, Ukrayna ise barış. Dolayısıyla, Rusya'nın barış istemesini sağlamak için, Rusya'ya daha fazla baskı uygulamamız gerekiyor.
S. 17. yaptırım paketine gelmişken ve hiçbir şey Rusya'yı durduramamışken, hâlen yaptırımlara nasıl inanabiliyorsunuz?
Ama onlar da hedeflerine yönelik ilerleme kaydedemedi. Bu savaş üç yıldır sürüyor ve istediklerini elde edemediler. Kendi taraflarındaki kayıplar oldukça ağır. Raporlardan görüldüğü üzere, artık önceden işleyen tedarik zincirleri yerine şu anda yürüttükleri üretime bel bağlamak zorunda kalacakları bir noktaya geliyorlar. Bu nedenle, yaptırımların daha ciddi ve ağır bir etkisinin olacağını düşünüyorum. Bugün Rus ekonomisi ve yaptırımların etkisi hakkındaki istihbarat raporları da gündemimizde olacak. Ruslar, bize yaptırımların işe yaramadığını düşündürtmek istiyor. “Size bize verdiğinizden daha fazla zarar veriyor,” diyorlar. Bu doğru değil. Bunu istihbarat raporlarından görebiliyoruz. Tabii ki, propaganda konusunda çok iyiler; her zaman öylelerdi. Bunu akılda tutmamız gerekiyor. Fakat, aslında onların pek de iyi durumda olmadığını görüyoruz.
S. Amerika Birleşik Devletleri'nin Rusya'ya karşı daha fazla yaptırım uygulamaya devam etmesini istiyor musunuz?
Sanırım geçen hafta Amerika, Rusya'nın tam ve koşulsuz ateşkes kabul etmemesi hâlinde bunun sonuçlarına katlanmak zorunda kalacağını söyledi. Dolayısıyla, bu sonuçların ABD tarafından da gelmesini istiyoruz. Bu konuşmaların üzerine Rusya'ya yönelik bir baskıyı tam olarak göremedik.
S. Sizin görüşünüz [duyulmuyor]. Üye devletlerin çoğunluğunun veya önemli bir kısmının [duyulmuyor] gerekli olduğunu düşünüyor musunuz?
Burada benim görüşümün pek önemi yok, çünkü üye devletlerin görüşlerini duymam gerekiyor. Bazılarının görüşlerini biliyorum ama herkesin fikrini bilmiyorum. Son derece açık bir tartışma yürüteceğiz. Şu anda benim görüşüm, insani yardımın Gazze'deki insanlara ulaşması için her şeyi yapmamız gerektiği yönünde. Şu anda ilk önceliğimiz bu. Diğer tüm hususlar bundan sonra geliyor.
S. ABD yönetiminin kararı, Trump'ın yeni Suriye rejimine yönelik yaptırımları kaldırma kararı [duyulmuyor]
Ocak ayından beri bu konuyu çok yakından takip ediyorsunuz. Yaptırımların kaldırılması hakkında konuşuyoruz ve sadece konuşmakla kalmıyor, Ocak ayından itibaren yaptırımları fiilen kaldırıyoruz. Bunu herkesten önce biz yapmaya başladık. Biliyorsunuz, son Dışişleri Konseyi toplantısında yaptığımız görüşmede, yaptırımların kaldırılması için hazırlık yaptığımızı belirtmiştik. ABD gibi diğer aktörlerin de yaptırımların kaldırılmasını değerlendiriyor olması olumlu bir gelişme; ancak biz bu konuda uzun süredir zaten çalışıyoruz.
Teşekkür ederim. Basın toplantısında görüşmek üzere.