Irak’a ilişkin Konsey kararları

AVRUPA BİRLİĞİ KONSEYİ

Irak'a ilişkin Konsey kararları

DIŞİŞLERİ KONSEY toplantısı

Lüksemburg, 23 Haziran 2014

Konsey aşağıdaki kararları almıştır:

"1. Irak'ta hızla kötüleşen güvenlik koşulları karşısında duyduğu derin endişeyi ifade eden AB, IŞİD ve diğer silahlı gruplar tarafından Irak vatandaşlarına yönelik olarak gerçekleştirilen; birçok insanın hayatına mâl olan ve amacı, demokratik süreci rayından çıkartmak olan saldırıları şiddetle kınar. Birlik aralarında hastane, okul ve ibadethanelerin de yer aldığı sivil hedeflere yönelik saldırıları ve rapor edilen diğer vahşeti esefle karşılamakta; çatışmalarda kullanılan infaz uygulamalarını ve cinsel şiddeti tek kelimeyle kınamaktadır. Bu tür hareketlerin sorumluları asla cezasız kalamaz.

2. Bunun yanında AB, ortaya çıkan insani kriz ve özellikle de çatışmalar nedeniyle sivillerin topluca yerlerinden edilmesi konusunda ciddi endişeler taşımaktadır. Birlik Irak hükümetine, tüm sivillerin korunması; durumdan etkilenen nüfusun ihtiyaçlarının karşılanması; zorunlu hizmetlerin sağlanması; şiddetten kaçan sivillerin güvenli bir şekilde ve engellenmeden geçişlerinin kolaylaştırılması ve durumdan etkilenen nüfusa insani yardım aktörlerinin emniyetli bir şekilde ulaşabilmesini temin etmek üzere her türlü çabayı göstermesi çağrısında bulunur. AB, çok sayıda yerinden olmuş kişiyi barındırmakta olan Kürdistan bölgesi ve Kürdistan Bölgesel Hükümeti üzerine düşen yükün farkında olup bu kişilerin ihtiyaçlarının giderilmesine dönük çalışmaları sürdüreceğinden şüphe duymamaktadır. Birlik durumu yerinde takip etmeye devam edecek ve insani yardım da dâhil olmak üzere, uygun adımları atacaktır. Bu bağlamda AB'nin, yerinden olmuş insanlara temel destek sağlanması amacıyla, Irak'a yönelik insani yardım desteğini 5 milyon Euro arttırma kararı almasıyla bu ülkeye yönelik 2014 yılı fon desteği toplam 12 milyon Euro'ya ulaşmıştır.

3. AB, hem Irak'ın hem de bölgenin istikrarı ve ekonomik kalkınması açısından yaşamsal önem taşıyan unsurlar olarak Irak'ın bütünlüğü, egemenliği ve toprak bütünlüğüne olan bağlılığını bir kez daha yineler. Terörle mücadelede Irak makamlarına yönelik desteğini de yineleyen Birlik güvenlik konusunun, Irak Hükümeti tarafından tüm Iraklı liderleri ve toplulukları ulusal bir birlik ruhuyla kapsayan; bu tehdite karşı birlikte mücadele etmek, güvenliği ve hukukun üstünlüğünü yeniden inşa etmek üzere farklılıkları bir kenara bırakan [bir yaklaşımla ve] sürdürülebilir bir siyasi çözümle birlikte ele alınması gereğini vurgular. Bunun yapılamaması, çatışmaları şiddetlendirecek; mezhepsel ayrışmayı daha da derinleştirecektir. AB terörle mücadelede insan hakları ve uluslararası insani hukuka saygının yanı sıra ayrım gözetmeksizin güç kullanımının engellenmesinin önemini vurgular.

4. AB, Irak Temsilciler Konseyi seçimlerini üçüncü kez anayasal süre içerisinde ve demokratik biçimde gerçekleştirmesi münasebetiyle Irak halkını tebrik eder. Güvenlik risklerine karşın oy kullanmaya giden ve böylelikle Irak'ta demokrasiye olan bağlılıklarını ortaya koyan çok sayıdaki Irak vatandaşının sergilediği cesareti takdirle karşılar. AB, görevlendirdiği Seçim Uzman Misyonu (EEM)'nin seçime ilişkin değerlendirmelerini paylaşmakta olup Iraklı makamları, bu Misyon'un tavsiyelerini uygulamaya koyma hususunda cesaretlendirir.

5. AB tüm seçilmiş temsilcileri Irak halkının demokrasiye bağlılığına yakışır şekilde hareket ederek seçimleri ulusal uzlaşı ve gerçek diyalog için bir fırsat olarak değerlendirmeye davet eder. Mevcut şartlar ışığında AB tüm siyasi liderlere ve yargıya, anayasal hüküm ve sürelere riayet edilmesini ve Irak halkının iradesini temsil eden kapsayıcı bir hükümetin bir an evvel kurulmasını sağlama çağrısında bulunur. AB, yeni hükümetin kapsayıcı bir yaklaşım benimsemek üzere kararlı tedbirler alması gerektiğini, ülke ve bölge istikrarı için önkoşul olan hukukun üstünlüğü ve insan haklarına saygı göstermesi ve Irak toplumunun tüm bileşenlerinin ihtiyaç ve meşru taleplerine karşılık vermesi gerektiğini vurgular. AB aynı zamanda Irak Hükümeti ve Kürdistan Bölgesel Yönetimi'ne de bu amaçla birlikte hareket etme çağrısında bulunur. AB, enerji ihracatı ve petrol gelirlerinin paylaşımı dahil olmak üzere çözüm bekleyen hususlarda tarafları, ivedi ve sürdürülebilir bir anlaşmaya varmak üzere, Irak'ın birliği, egemenliği ve toprak bütünlüğünü gözetmek suretiyle, bu fırsatı değerlendirmeye davet eder.

6. AB, tüm bölgesel aktörlere Irak ve bölgedeki istikrarın desteklenmesine yönelik çabalara katkıda bulunmaları çağrısında bulunur. Birlik Irak'taki durum ile Suriye'deki durum arasındaki yakın ilişkiyi ve özellikle, her iki ülkedeki gerilimin alevlendirilmesine hizmet eden yabancı savaşçı akışını kayda geçirirken, Suriye'de gerçek siyasi geçiş yönünde ilerleme kaydedilmesi konusunun taşıdığı aciliyeti yineler.

7. Irak ile ilişkilerini güçlendirme yönündeki kararlılığını teyit eden AB, işbirliğini ilerletmek üzere AB-Irak Ortaklık ve İşbirliği Anlaşması-PCA'nın uygulanması da dâhil, yeni hükümetle birlikte çalışmayı sabırsızlıkla beklemektedir. AB, bunun yanı sıra, EUJUST LEX Irak misyonunun edindiği deneyimlerden de yola çıkarak demokrasi, insan hakları, iyi yönetişim ve hukukun üstünlüğü konularında Irak'a yardımcı olmayı sürdürecektir."